CZY PRACOWNIK MOŻE POWSTRZYMAĆ SIĘ OD WYKONYWANIA PRACY W RAZIE ZAGROŻENIA ZE STRONY NEGATYWNYCH CZYNNIKÓW ATMOSFERYCZNYCH?

Wielu pracowników pracuje na zewnątrz. W naszym klimacie upały, wichury, ulewne deszcze czy śnieżyce oraz mrozy nie są niczym nadzwyczajnym. Czy i kiedy pracownik może powstrzymać się od wykonywania pracy ze względu na negatywny wpływ warunków atmosferycznych?

Polskie przepisy nie definiują żadnych ograniczeń dotyczących temperatur lub opadów. Zatem praca zarówno w upałach powyżej 30 stopni Celsjusza jak i w czasie silnych mrozów jest zgodna z przepisami prawa. Idąc dalej Państwowa Inspekcja Pracy nie może nałożyć żadnych nakazów czy też kar za pracę w takich warunkach dla pracodawcy.

Wyjątek stanowią prace branżowe. Mam na myśli tutaj pracę dźwigu, podnośników koszowych. Pracę powinny wstrzymać także osoby pracujące na rusztowaniach, w szczególności jeśli silnemu wiatrowi towarzyszą intensywne opadu oraz wyładowania atmosferyczne. Silny wiatr ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo w lotnictwie.

Jedno z najważniejszych praw pracowniczych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy mówi, że pracownik ma prawo powstrzymania się od wykonywania pracy jeżeli warunki pracy nie odpowiadają przepisom BHP oraz stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia bądź zdrowia pracownika. Pierwszy człon (nie odpowiadają przepisom BHP) nie jest spełniony, ale drugi człon może być spełniony. Gdzie jest jednak granica zagrożenia lub nie dla pracownika. Czy upał 30-35 stopni Celsjusza zagraża pracownikowi? Przecież w tej temperaturze czujemy się świetnie na wakacjach na plaży i nie mówimy o żadnym zagrożeniu. Decyzję o tym podejmuje osoba kierująca pracownikami w postaci brygadzisty, kierownika czy samego pracodawcy. Ona jest organizatorem pracy, w tym odpowiedzialna za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. W razie wypadku lub stanu zagrożenia życia będzie także odpowiadać przed Inspektorem PIP oraz prokuratorem w razie narażenia pracownika na zagrożenie.

Jednak inne zagrożenia typu silny wiatr porywający różne elementy jest raczej przez wszystkich uznany za niebezpieczny i w tych warunkach każdy przełożony i pracodawca uzna, iż jest to właśnie ten moment kiedy należy wstrzymać pracę ze względu na bezpieczeństwo.

Kolejnym typem zagrożenia, który nie powinien budzić u nikogo wątpliwości jest silnie oblodzona jezdnia, która uniemożliwia poruszanie się samochodom w bezpieczny sposób. Wtedy mijamy tego dowody na drodze w postaci kolizji i wypadków drogowych. Warto wtedy ograniczyć jazdę samochodem, abyśmy to my nie stali się ofiarami wypadków.

Logiczne jest iż pracownik powinien posiadać odpowiednie ubranie zapewnione przez pracodawcę do pracy w różnych warunkach. W zimie ma to być ubranie ocieplane, systematycznie suszone, a w lecie przewiewne (np. kamizelki odblaskowe siatkowe). Dużą rolę odgrywa tutaj także odpowiednia organizacja pracy. Przerwy na ogrzewanie się pracowników zimą, ciepłe napoje, a w lecie zimne napoje oraz praca np. od 5:00 do 10:00 oraz od 17:00 do 20:00 mogłaby w jakiś sposób pomóc wszystkim przetrwać najgorsze upały. Przepisy nie narzucają żadnych schematów organizacyjnych zatem jest to kwestia dogadania przełożonych z pracownikami.