KIEDY PRACOWNIK MOŻE POWSTRZYMAĆ SIĘ OD PRACY ZE WZGLĘDU NA WARUNKI BHP
Kodeks pracy, w dziale X BHP, mówi o tym, że pracownik ma prawo wstrzymać się od wykonywania pracy kiedy warunki pracy nieodpowiadają przepisom BHP i stwarzają bezpośrednie zagrożenie. Kiedy jednak konkretnie może to nastąpić? Czy decyduje o tym pracownik czy pracodawca? Zapraszam do lektury.
Jaki przepis BHP o tym mówi?
Artykuł 210 Kodeksu pracy precyzuje kiedy pracownik ma prawo wstrzymać się od wykonywania pracy:
- W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
- Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w § 1, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
- Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2.
- Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
- Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.
- Przepisy § 1, 2 i 4 nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.
- Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej.
W jakich dokładnie okolicznościach pracownik może wstrzymać się od wykonywania pracy?
Warto dokładnie przyjrzeć się pierwszemu paragrafowi, który mówi iż muszą być spełnione równocześnie dwa warunki:
- warunki pracy nie odpowiadają przepisom BHP
- warunki (lub wykonywana praca) stwarzają zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika.
Przykład:
W biurze temperatura wynosi 17 stopni Celsjusza, a wymagana jest przepisami BHP co najmniej 18 stopni Celsjusza. Pracodawca powinien jak najszybciej zapewnić właściwą temperaturę. Jeżeli jest to wynikiem awarii ogrzewania można dostarczyć przenośny grzejnik elektryczny. Temperatura 17 stopni Celsjusza jednak nie stanowi zagrożenia dla zdrowia lub życia więc w myśl tego przepisu pracownik nie może powstrzymać się od wykonywania prac.
Powyższy przykład pokazuje, że przepisy BHP wskazują kierunek, w którym powinniśmy podążać. Jednak nieoceniona jest tutaj chęć współpracy obu stron celem zapewnienia właściwych warunków – a nie okopywanie się i argumentowanie swoich racji za wszelką cenę. Wiele przepisów BHP działa podobnie. Napisane są dość ogólnie, jednak przy zdroworozsądkowym podejściu i chęci współpracy działają bardzo dobrze.