KARY ZA NIEPRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW BHP PRZEZ PRACOWNIKA
Pracodawca ma obowiązek egzekwować przestrzeganie ustalonych w firmie przepisów i zasad BHP. Często nie robi tego osobiście, a za pośrednictwem osób kierujących pracownikami – kierowników, managerów, team leaderów czy brygadzistów, a także pracownika działu BHP. Dowiedz się co może, a czego nie może robić pracodawca w ramach nakładania kar porządkowych na pracownika.
Kodeks pracy definiuje 3 kary porządkowe:
Art. 108. § 1. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować:
1) karę upomnienia,
2) karę nagany.
Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy – pracodawca może również stosować karę pieniężną.
Kara upomnienia
Jest to kara na piśmie, która może być nałożona do 3 miesięcy od zdarzenia i do 2 tygodni od powzięcia informacji przez przełożonego. Upomnienie ustne nie jest karą w świetle kodeksu pracy.
Kara nagany
Kara nagany jest proceduralnie karą identyczną jak kara upomnienia. Jednak sama jej nazwa wskazuje, że jest nakładana za poważniejsze występki pracownika. Jednak o tym czy pracownik otrzyma karę upomnienia czy nagany decyduje pracodawca.
Kara pieniężna
Może zostać nałożona za nieprzestrzeganie przepisów BHP, alkohol w pracy lub opuszczanie miejsca pracy bez usprawiedliwienia. Kara ta wynosi 1/30 wynagrodzenia. Suma tych kar w miesiącu nie może przekroczyć 10% pensji.
UWAGA – Kara pieniężna to zupełnie coś innego niż odpowiedzialność materialna pracownika!
Procedura nakładania kary
Karę może nałożyć jedynie pracodawca lub osoba reprezentująca pracodawcę. Nie może takiej kary nałożyć kierownik. Może on jedynie wnioskować do pracodawcy o nałożenie takiej kary na pracownika, lecz decyzję podejmuje wyłącznie pracodawca lub osoba reprezentująca. Pracodawca ma obowiązek wezwać pracownika i wysłuchać jego wersji. Dopiero po wysłuchaniu wyjaśnień pracownika – pracodawca decyduje o nałożeniu, bądź nie – kary upomnienia, nagany lub pieniężnej. O tym, którą karę wybrać decyduje pracodawca biorąc pod uwagę wpływ złamania standardów BHP czy też innych obowiązków pracowniczych – na firmę.
Jak długo kara jest ważna
Kary są przechowywane w aktach osobowych przez maksymalnie rok. Po tym czasie kara musi zostać usunięta i uznana za niebyłą. Nie ma też żadnego prawa, które mówiłoby, że kary porzadkowe muszą być wpisywane do świadectwa pracy. Często jest to decyzja pracodawcy.
Czy można się odwołać od kary?
Pracownik może się odwołać od kary jedynie do sądu pracy. Ma na to 2 tygodnie od otrzymania kary porządkowej.