BEZPIECZEŃSTWO PRACY PRZY MONTAŻU INSTALACJI WENTYLACYJNEJ

Montaż instalacji wentylacyjnej odbywa się na etapie budowy obiektu. Mamy zatem do czynienia z pracą na budowie. Prace odbywają się zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz. Związane są głównie z pracą na wysokości powyżej 1 m nad poziomem podłogi, a nierzadko nawet powyżej 3 m.

Przed rozpoczęciem prac należy przygotować kilka rzeczy. Przede wszystkim wszyscy pracownicy muszą posiadać odpowiednie szkolenia BHP – wstępne: instruktaż ogólny i stanowiskowy, oraz okresowe. Warto przypomnieć iż szkolenia okresowe BHP dla pracowników wykonujących prace na wysokości powyżej 3 m są ważne jedynie rok. Drugim ważnym elementem są badania lekarskie. Nie wolno zapomnieć także o przygotowaniu odpowiedniej dokumentacji BHP. I na koniec przed wyjazdem w teren należy przygotować odpowiedni sprzęt: rusztowania, środki ochrony indywidualnej do pracy na wysokości, drabiny i narzędzia.

Jak już wspominałem wyżej prace montażowe instalacji wentylacyjnej odbywają się na budowie, która jest „żywym organizmem” i ciągle się zmienia. Pracują tam również inne ekipy, które mogą mieć wpływ na nasze bezpieczeństwo. Dlatego należy przygotować kilka podstawowych dokumentów:

• Instrukcja Bezpiecznego Wykonywania Robót Budowlanych – jest to dokument, który opisuje w jaki sposób będziemy wykonywać pracę, ale także jakie konkretnie zabezpieczenia będziemy stosować. Czy będą to środki ochrony zbiorowej przy pracy na wysokości (balustrady ochronne w rusztowaniach), czy też środki ochrony indywidualnej, na jakiej wysokości będzie realizowana pracy oraz jakie zabezpieczenia będą stosowane. Przepisy nie określają w jakiej formie ma być opracowana taka instrukcja.
• Ocena ryzyka zawodowego – jest to spis wszystkich zagrożeń jakie mogą pojawić się w trakcie wykonywania prac. Do tych zagrożeń należy określić jakie mogą być przyczyny ich występowania, skutki oraz najważniejsze: jakie środki profilaktyczne musi zastosować pracownik aby zminimalizować, wyeliminować być wyizolować zagrożenie. Ocena ryzyka zawodowego musi zostać sporządzona na piśmie, a pracownicy muszą się z nią zapoznać.
• Instruktaż przed rozpoczęciem prac – powinien być przeprowadzony przed przystąpieniem do pracy. Powinien określać rodzaj pracy, imienny podział prac oraz działania jakie należy podjąć w celu ochrony przed zagrożeniami.
• Karty charakterystyki – jest to dokument, który określa zasady bezpieczeństwa przy pracach z substancjami chemicznymi.

Praca na wysokości może być realizowana z podnośników koszowych, rusztowań lub na dachach. Ważnym jest aby właściwie zaplanować te prace, dobrać odpowiedni sprzęt posiadające atesty, certyfikaty i przeglądy oraz właściwie wygrodzić teren prac. Przy montażu elementów instalacji wentylacyjnej występuje duże ryzyko upadku przedmiotów z wysokości co może stanowić realne ryzyko wypadku osób pracujących poniżej. Duży wpływ na bezpieczeństwo mają czynniki atmosferyczne. Zabrania się wykonywania prac na wysokości przy wietrze większym niż 10 m/s (36 km/h). Silne opady deszczu lub śniegu, śliskie oblodzone powierzchnie stwarzają realne ryzyko wypadku przy pracy.

Podstawowe środki ochrony indywidualnej to buty robocze, hełm ochronny, rękawice, kamizelka wysokiej widzialności oraz okulary ochronne.

Buty robocze zalecane do prac na wysokości to trzewiki w klasie S3. Buty te chronią kostkę przed skręceniem podczas poruszania się na różnych poziomach, posiadają odporność na działanie wody, antyprzebiciową podeszwę oraz „nosek” o wytrzymałości co najmniej 15 kN nacisku statycznego.

Kamizelka odblaskowa nie jest środkiem ochrony indywidualnej wymaganym przez polskie prawo. Wiele firm jednak stosuje, i nakłada obowiązek jej stosowania podwykonawcom, jako standard. Często przyjmuj się kolorystykę: pomarańczowa dla pracowników i żółta dla nadzoru. Dobrą praktyką jest także nadruk z nazwą firmy na plecach.

Środki ochrony przy pracach na wysokości to przede wszystkim hełm z zapięciem 4-punktowym. Kask bez żadnego zapięcia nie stanowi absolutnie żadnej ochrony w razie upadku z wyższego poziomu. Istotne są także szelki bezpieczeństwa odpowiednio dobrane i dopasowane, linka z amortyzatorem lub wygodniejsze urządzenie samohamowne oraz odpowiednio dobrany i wytrzymały punkt kotwienia  (wytrzymałość punktu kotwienia nie może być niższa niż 15 kN).

I na koniec okulary ochronne. Przy praca gdzie powstają odpryski są istotnym elementem zabezpieczającym pracownika. Mogą być przezroczyste, żółte bądź przyciemniane – zalecane do pracy w słoneczne dni na zewnątrz.

Rodzaje środków ochrony indywidualnej opisane są w ocenie ryzyka zawodowego, instrukcji bezpiecznego wykonywania robót budowlanych, a także w planie BIOZbudowy. Nierzadko informacje także przekazywane są ekipom podwykonawczym w trakcie szkolenia wprowadzającego na budowę. Jednak aby uniknąć problemów organizacyjnych związanych z brakiem wymaganych środków ochrony warto przed rozpoczęciem prac skonsultować kwestie bezpieczeństwa z kierownikiem budowy lub specjalistą ds. BHP generalnego wykonawcy.