PRACE W PRZESTRZENIACH ZAMKNIĘTYCH

PRACE W PRZESTRZENIACH ZAMKNIĘTYCH | Jedną z bardziej zaawansowanych prac, pod względem BHP, jest praca w przestrzeniach zamkniętych. Mowa tutaj jest o pracy w zbiornikach, studniach, rurociągach, itp. Praca ta zakwalifikowana jest jako szczególnie niebezpieczna. W niniejszym artykule opiszę wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przy tych pracach.

Przepisy ogólne BHP narzucają na pracodawcę obowiązek zapewnienia bezpośredniego nadzoru przy pracach szczególnie niebezpiecznych. Oznacza to, że takie prace nie mogą być wykonywane w pojedynkę, a ponadto jeden z pracowników musi być osobą kierującą pracownikami, odpowiednio przeszkoloną w tym zakresie, na której spoczywa odpowiedzialność za to co się dzieje w czasie prac. Przed rozpoczęciem prac należy dokonać instruktażu w miejscu pracy, imiennego podziału prac oraz zapewnić procedury bezpiecznej pracy.

Wygrodzenie terenu jest istotną sprawą ponieważ może dojść do upadku z wysokości. Wygrodzenie jest zabezpieczeniem zarówno dla pracowników jak i osób postronnych. Elementy ogrodzenia muszą być ustawione w odległości co najmniej 1 m od otwartej przestrzeni, a teren prac musi być odpowiednio oznakowany. Zawsze należy pamiętać o zabezpieczeniu otworów w czasie kiedy prace nie są prowadzone, a jeżeli nie jest to możliwe należy zapewnić oświetlenie, solidne wygrodzenie, światła ostrzegawcze i/lub ochronę terenu prac.

Prace w przestrzeniach zamkniętych muszą być wykonywane z użyciem specjalistycznego sprzętu. W zasadzie każda praca wymaga dobrania różnego sprzętu indywidualnie i adekwatnie do warunków. Jednak do takich standardowych elementów należą:

• trójnóg z kołowrotkiem (lub inne urządzenie) do wyciągania poszkodowanego w razie omdlenia. Trójnóg musi być wykonany zgodnie z odpowiednią normą, a kołowrotek musi mieć możliwość samoczynnej blokady,
• miernik gazów w zależności gdzie pracujemy. Przede wszystkim chodzi o pomiar tlenu w przestrzeni zamkniętej, tlenku węgla, metanu i siarkowodoru – przy pracach w czynnej kanalizacji. Miernik ten powinien być regularnie kalibrowany, a pracownicy powinni zostać przeszkoleni jak go używać,
• środki ochrony indywidualnej, w szczególności hełm ochronny z zapięciem 4-punktowym, odzież robocza i ochronna (np. nakładany cienki kombinezon jednorazowy), rękawice ochronne oraz szelki. Należy także zastosować odpowiednie obuwie ochronne.

Prace w przestrzeniach zamkniętych mogą być wykonywane w bezpośrednim kontakcie wzrokowym lub nie. Kiedy nie widzimy pracownika nie wiem czy pracuje czy leży nieprzytomny. Dlatego osoba kierująca pracownikami musi otrzymywać na bieżąco informacje, że wszystko jest OK. Może to być poprzez informacje ustne, szarpanie za linę, krótkofalówki. Może również być zastosowany sygnalizator bezruchu. Stosowany jest on głównie przez strażaków. Wydaje on bardzo głośny sygnał w sytuacji kiedy osoba przestaje się ruszać przez dłuższy czas.

Pracownicy wykonujący prace szczególnie niebezpieczne muszą odbyć obowiązkowe szkolenie wstępne BHP przed rozpoczęciem pracy w firmie, w tym instruktaż ogólny i stanowiskowy. Powinni także posiadać aktualne szkolenie okresowe BHP. Pamiętać jednak należy iż szkolenia okresowe BHP osób wykonujących prace szczególnie niebezpieczne są ważne jedynie rok. W końcu osoby wykonujące prace w przestrzeniach zamkniętych muszą zostać poinstruowani na temat metod bezpiecznej pracy bezpośrednio przed rozpoczęciem prac w danym miejscu i czasie.

Przed rozpoczęciem prac należy sprawdzić poziom tlenu w zbiorniku. Do tego celu należy użyć w/w miernika. Jeżeli poziom tlenu jest na poziomie powyżej 18% można rozpocząć pracę. Zabronione natomiast jednak wykonywanie pracy jeżeli poziom tlenu wynosi poniżej 18%. Należy wtedy zapewnić wietrzenie zbiornika, a jeżeli to nie przyniesie rezultatu zapewnić mechaniczne napowietrzanie lub indywidualnie dostarczyć powietrze pracownikowi.