Kiedy należy wykonać badania hałasu, drgań, pyłu i czynników chemicznych?
Wiele stanowisk pracy w firmach przemysłowych – jeżeli nie wszystkie – w procesie produkcji boryka się z problémem występowania czynników szkodliwych dla pracownika. Może to być hałas, pył, drgania miejscowe i ogólne czy też czynniki chemiczne. Pracodawca ma obowiązek dokonywać badań i pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy. Ale czy zawsze? Zapraszam do lektury.
Rodzaje czynników szkodliwych jakie należy badać
Czynniki szkodliwe podzielone są na trzy grupy:
- czynniki fizyczne
- czynniki chemiczne
- czynniki biologiczne
Czynniki fizyczne to m.in. hałas, drgania miejscowe i ogólne, pył, promieniowanie elektromagnetyczne, mikroklimat gorący i zimny, itp.
Czynniki chemiczne to setki związków chemicznych wchodzących w skład substancji i preparatów.
Czynniki biologiczne zaś to czynniki podzielone na grupy od 1 do 4 w zależności od stopnia zagrożenia.
Warto dodać iż pomiarom podlega także wydatek energetyczny.
Kiedy należy dokonać pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy?
Pracodawca, wraz z pracownikiem służby BHP, kierownikiem danego działu oraz przedstawicielami pracowników powinni dokonać oceny ryzyka zawodowego. W trakcie dokonywania tej oceny należy wytypować stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe. Należy wziąć także pod uwagę chronometraż pracy czyli ilość minut / godzin przepracowanych przy poszczególnych czynnościach w narażeniu na czynniki fizyczne. W praktyce jeżeli pracownik pracuje w narażeniu na te czynniki dłuższy czas – np. dłużej niż 15-30 minut każdego dnia to powinno wykonać się badania czynników szkodliwych. Granica nie jest ustalona kiedy należy takie badania wykonywać zatem jest to indywidualna decyzja pracodawcy oraz osób oceniających ryzyko zawodowe. Niemniej jednak w razie kontroli firmy przez Państwową Inspekcję Pracy bądź Państwową Inspekcję Sanitarną może zostać wydany nakaz dokonania pomiarów czynników szkodliwych w środowisku pracy.
Kto może dokonać takich pomiarów?
Pomiary czynników szkodliwych musza być wykonywane przez laboratoria posiadające akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. Jedyny pomiar jaki nie musi być akredytowany przez PCA to pomiar natężenia oświetlenia na stanowisku pracy. Taki pomiar może dokonać praktycznie każdy, zgodnie z Polską Normą, w szczególności uprawniony elektryk.
Konsekwencje za brak pomiarów w środowisku pracy
Kontrolę badań środowiskowych prowadzi Państwowa Inspekcja Pracy oraz Państwowa Inspekcja Sanitarna w momencie kiedy kontrola dotyczy przestrzegania przez pracodwcę przepisów BHP. Inspektor Państwowej Inspekcji Pracy może zalecić wykonanie takich badań w formie wystąpienia bądź nakazu. Może także nałożyć karę na pracodawcę za nieprzestrzeganie przepisów BHP w kwocie od 1000 zł. Inspektor Państwowej Inspekcji Sanitarnej natomiast również może zalecić takie badania. Jednak PIS nie nakłada kary, jedynie opłatę za kontrolę z zaleceniami. Zwykle jest to koszt do 300 zł.